Jednak definicja stanu surowego zamkniętego jest jedynie teorią. W praktyce natomiast warto ustalać z wykonawcą zakres poszczególnych prac, ponieważ pozwala to uniknąć przykrych niespodzianek w przyszłości. Sztuka budowlana nie pozwala wprawdzie na przejście z jednego stanu w następny bez zakończenia poprzedniego, ale rzeczywistość pokazuje, że i takie rzeczy się zdarzają. Dlatego też warto wiedzieć, jakie konkretnie prace powinny zostać wykonane, zanim rozpocznie się następne.
Ze stanu otwartego w zamknięty...
Stan otwarty rozpoczyna się wraz z rozpoczęciem prac w części naziemnej budynku. Obejmuje on wykonanie takich robót jak: budowa ścian zewnętrznych, kładzenie izolacji termicznych
i przeciwwilgociowych, budowa ścian wewnętrznych oraz działowych, budowa kominów, schodów
i tarasów. Kończy się go w momencie, kiedy zakończone są wszelkie prace związane z konstrukcją budynku. Na tym etapie budowy na dachu powinna być położona folia, wiatroizolacja, a dach przykryty jedną warstwą papy. Wówczas można rozpoczynać prace, które mają posłużyć zamknięciu budynku w stanie surowym. Należą do nich między innymi pokrycie dachu, obróbki blacharskie na dachu oraz montaż orynnowania i ostatecznie – wstawienie w otwory okien i drzwi. Ostatnie
z wymienionych czynności są widoczną oznaką, że stan surowy zamknięty został osiągnięty, a do wykonania pozostały jedynie prace wykończeniowe wewnątrz budynku. Budynek jest już w całości wzniesiony, ale jego ściany nadal nie są wykończone. W domu nie ma także instalacji, ponieważ dotychczasowe warunki uniemożliwiały ich wykonanie. Rozprowadzenie instalacji traktuje się najczęściej, jako całkowicie oddzielny etap prac, ale można też umówić się z wykonawcą, że stan surowy zamknięty odbierzemy od niego dopiero po ich wykonaniu. W powyższym celu sporządza się stosowane umowy, które mają za zadanie bardzo szczegółowo określić, jakiego faktycznie stanu oczekujemy na etapie surowym zamkniętym budowy. Oczywiście, w przypadku szerszego zakresu prac – trzeba liczyć się też z wyższymi kosztami, jakie będziemy musieli ponieść. Warto wiedzieć, że zamknięcie budynku w stanie surowym bez wykonanych instalacji jest najlepszym momentem na przerwanie prac na okres zimowy. Należy jednak pamiętać o konieczności obrobienie okien, ponieważ w przeciwnym razie mogą one paść łupem okolicznych złodziei.
Dach w stanie surowym zamkniętym
Dla większości jest jasne, że dach w stanie surowym zamkniętym musi posiadać położone pokrycie, jakie przewidziano w projekcie. Wątpliwości wzbudza jednak ocieplenie dachu, wykonanie podbitki dachowej, zadaszenie tarasu, itp. prace. Niestety ich zakresu nie ustala żadna definicja, ani norma budowlana i wszystko zależy od podejścia do tematu przez konkretnego wykonawcę. Trzeba zaznaczyć, że niektórzy z nich mają wręcz zadziwiającą pod względem oszczędności robót – interpretację tego nie do końca sprecyzowanego pojęcia. Niestety w podobny sposób interpretują je także banki, udzielające kredytów na budowę domu. Na interpretację specjalistów bankowych nie możemy mieć większego wpływu. Jednak z firmą wykonawczą można wszystko dokładnie ustalić. Ustalenia te zawsze powinny mieć formę pisemnej umowy. W umowie takiej należy w sposób szczegółowy określić zakres prac, jakiego oczekujemy od wykonawcy. Dopiero po przedstawieniu wymagań inwestora – ustala się koszt prac dekarskich, obróbek blacharskich oraz montażu sytemu orynnowania. Na rynku usług jest wiele firm, które oferują wykonanie wszystkich wymienionych robót. Właśnie taką firmę warto jest wynająć, aby zaoszczędzić czas potrzebny na dopełnienie formalności oraz uniknąć późniejszego rozczarowania. Pamiętajmy, że w przypadku domów z poddaszem użytkowym – ocieplenie dachu powinno być dla nas priorytetem. O wykonanie tej pracy warto zadbać już na etapie surowym budowy. Podobnie jest z montażem okien połaciowych. Ich osadzenie w dachu jest zdecydowanie łatwiejsze, kiedy dokonuje się go na etapie układania pokrycia. Budowa tarasu wchodzi wprawdzie w skład zakresu prac na etapie stanu surowego zamkniętego. Problematyczne może być jednak jego ewentualne zadaszenie. O nie także warto zadbać w momencie układania pokrycia na dachu domu. Jest to szczególnie istotne, kiedy zadaszenie tarasu, łączy się dachem,
a jego pokrycie jest zaplanowane z tego samego rodzaju materiału.
Orynnowanie
Montaż rynien leży w gestii dekarza. Dlatego też prace te powinny być wykonywane jeszcze przed zakończeniem stanu surowego zamkniętego budowy. Woda z dachu powinna być odprowadzana od momentu, kiedy znajdzie się na nim materiał pokryciowy. W przeciwnym razie może dochodzić do zawilgocenia ścian zewnętrznych budynku. Instalacja systemu orynnowania jest zatem pracą, którą kwalifikuje się do zakresu prac należących do stanu surowego zamkniętego. Większość fachowców bierze powyższe pod uwagę. Są jednak i tacy, których dodatkowe czynności mogą dziwić. Dlatego i w przypadku rynien warto jasno określać swoje oczekiwania w formie sporządzonej na piśmie umowy. Pamiętajmy, że montaż orynnowania składa się z kilku etapów. Pierwotnie rynny trzeba odpowiednio przygotować, tj. podocinać na taką długość, aby ich łączenia nie wypadały w miejscu uchwytów. O ile wymaga tego technologia montażu – w rynnach należy także wyciąć otwory, w miejscach gdzie mają być założone kosze spustowe. Dopiero po wykonaniu tych czynności montuje się rynny poprzez wstawianie ich w uchwyty i łączenie poszczególnych elementów złączkami zatrzaskowymi. Kolejnym krokiem jest montaż lejów spustowych i zaślepek. Po ich założeniu należy do rynien wlać sporą ilość wody, aby sprawdzić, czy orynnowanie sprawnie się opróżni i w rynnach nie pojawiają się zastoiny z wodą. Na sam koniec montuje się rury spustowe, które najczęściej łączy się na wcisk. W miejscach ich łączeń należy zastosować obejmy mocowane do ściany budynku. Odległości pomiędzy obejmami nie powinny być większe niż 2 m. Koniecznie dopilnujmy, aby zatrudniony przez nas fachowiec wszystkie prace wykonał poprawnie, ponieważ dom bez prawidłowo zamontowanych rynien – nie będzie komfortowy w użytkowaniu. Pamiętajmy także, iż należy nam się gwarancja. Na rynny otrzymamy ją od ich producenta. Natomiast na ich montaż – trzeba domagać się jej - od wykonawcy.
Okna i drzwi
Montaż stolarki okiennej i drzwiowej jest często traktowany, jako ostatni rodzaj pracy składającej się na stan surowy zamknięty budowy. Zamontowane
w otworach – okna, drzwi zewnętrzne oraz brama garażowa są też najbardziej widocznymi elementami, zwieńczającymi określony etap budowy. Szacuje się, że w Polsce około 90% ilości tych elementów budowlanych jest zamontowana w większym lub mniejszym stopniu błędnie. Dlatego też największym sukcesem wydaje się być znalezienie odpowiedniej ekipy monterów. Pozostała część drogi do zadowolenia to wybór odpowiednich produktów. Trzeba pamiętać, o dokładnym wymierzeniu ościeży pod okna i drzwi oraz o tym, że są to elementy, które kupujemy na długie lata. Dlatego też lepiej jest zainwestować w wyroby lepszej jakości, posiadające solidne profile i zestaw szybowy
o odpowiednich parametrach termoizolacyjnych. Nie poleca się jednak okien o podwyższonej termoizolacyjności, stosować w całym budynku. Takie okna są droższe od standardowych i nie jest zbyt opłacalne montowanie ich np. w garażu, czy pomieszczeniach gospodarczych, gdzie i tak nie będziemy utrzymywali w przyszłości wysokiej temperatury. Niemniej ważny od wyboru okien jest wybór drzwi zewnętrznych oraz bramy garażowej. Dobrze jest, jeśli wszystkie te elementy są
w podobnej kolorystyce. Wówczas, łatwiej będzie dopasować do nich kolor elewacji i stworzyć harmonijną całość. Istotę stanowi też wybór odpowiedniego czasu na zamontowanie stolarki okiennej oraz drzwiowej i zamknięcie budowy w stanie surowym. Dobrze jest zrobić to przed nadejściem pierwszych mrozów, ale tylko wówczas, kiedy okna zostaną obrobione tynkiem od zewnątrz, a dom wyposaży się w system alarmowy. Jeśli nie jesteśmy w stanie spełnić tych wymagań – z zamknięciem stanu surowego lepiej jest poczekać do wiosny, kiedy to będzie można bez przestojów kontynuować prace wykończeniowe. W takich sytuacjach otwory okienne i drzwiowe na czas zimy zabija się deskami lub płytami OSB.
