Budowa domu szkieletowego. Sprawdź, jakie są możliwości i ile to kosztuje

Domy szkieletowe nie są w Polsce zbyt popularne, a przyczyną tego jest brak zaufania inwestorów do drewnianych konstrukcji. Tymczasem budownictwo szkieletowe już od wielu lat znakomicie funkcjonuje w wielu krajach świata. Ponadto taki dom powstaje dużo szybciej niż murowany i jest od niego tańszy.

Budowa domu szkieletowego to rozwiązanie przede wszystkim dla osób, które chcą szybko pozyskać własne miejsce do zamieszkania. Jednak przy szybkim postępie budowy trzeba też liczyć się z koniecznością dysponowania odpowiednim budżetem od samego początku procesu inwestycyjnego.

Zobacz: Jak wybudować dom w cztery miesiące

Domy powstające w konstrukcji szkieletowej nie są wcale gorsze od tradycyjnych murowanych, ale wymagają zastosowania odpowiedniej jakości materiałów (zwłaszcza odpowiedniej klasy i wilgotności drewna), a także wynajęcia ekipy wykonawczej, która dobrze zna tę technologię (najlepiej z wieloletnim doświadczeniem).

Obecnie na zbudowanie domu szkieletowego są przynajmniej dwie możliwości – konstrukcję można wykonać od podstaw na miejscu budowy lub wykorzystać gotowe elementy prefabrykowane.

Budowa domu szkieletowego od postaw, czyli jak powstają tzw. kanadyjczyki

Domy o potocznej nazwie kanadyjczyki (domy kanadyjskie) jak nietrudno się domyślić, wywodzą się z Kanady. Technologia ta jest w Polsce znana dłużej i lepiej niż stosowanie prefabrykatów. W tym przypadku cały szkielet od podstaw konstruuje się na placu budowy, co wymaga sprzyjających warunków atmosferycznych oraz sprawności wykonawczej.

Na konstrukcje domów szkieletowych kanadyjskich stosuje się najczęściej drewno świerkowe lub sosnowe o klasie 27 i wilgotności poniżej 18%. Surowiec powinien być suszony komorowo oraz pozbawiony sęków, pęknięć i innych niedoskonałości. Tarcica wymaga też czterostronnego strugania, bo dzięki temu staje się bardziej odporna na działanie ognia.

Szkieletową konstrukcję domu stanowią pionowe słupy o przekroju 14 x 14 cm, rozstawione dokładnie w takich samych odległościach (co 40–60 cm). Takie słupy zespaja się z poziomą belką (podwaliną), która jest zakotwiona w fundamencie.

Przestrzeń pomiędzy słupami wymaga wypełnienia materiałem izolacyjnym (wełną mineralną, drzewną, celulozową lub pianą poliuretanową). Od zewnątrz materiał izolacyjny należy osłonić folią wiatroizolacyjną, a od wewnątrz zastosować folię paroizolacyjną.

Poszycie ścian stanowią płyty (wodoodporne wiórowe, gipsowo-kartonowe lub włóknowo-cementowe). Ściany zarówno od wewnątrz, jak i z zewnątrz można wykańczać w dowolny sposób (np. w środku płyty g-k, a na zewnątrz tynk na siatce).

Strop w domu szkieletowym ma najczęściej konstrukcję belkową. Pomiędzy belkami konieczne jest ułożenie materiału izolacyjnego. Płyty wiórowe nabite na belki to podkład pod posadzkę podłogową. Instalacje na poziomie gruntu najlepiej jest poprowadzić w przestrzeni wentylowanej usytuowanej pod stropem.

Więźbę dachową przeważnie stanowią prefabrykowane kratownice (wiązary kratowe). Pokrycie dachu zasadniczo jest dowolne, choć jak w każdym innym przypadku – jego rodzaj dyktują możliwości obciążenia więźby i jej pozostałe parametry.

Domy szkieletowe z prefabrykatów w technologii skandynawskiej

W Polsce 90% domów jednorodzinnych wciąż wznosi się metodą tradycyjną (murowaną). Jednak prefabrykacja elementów konstrukcyjnych budynków pozwala swobodnie nadążać za zwiększanymi wymaganiami oraz przyspieszać i ułatwiać proces budowy, co mieszkańcy niektórych bogatszych krajów docenili już dawno. Domy szkieletowe w większości wyprodukowane w fabrykach zdobywają powoli także i polski rynek.

Dostępne konstrukcje szkieletowe prefabrykowane to konstrukcja skandynawska nazywana również szwedzką lub cięższa od niej i bardziej zaawansowana konstrukcja niemiecka (fachwerkowa). W obydwu dom na placu budowy jest montowany z gotowych elementów. Jednocześnie warto zaznaczyć, że wykorzystanie prefabrykatów minimalizuje ewentualność popełnienia błędów, bo montaż odbywa się ściśle według projektu i przez oddelegowaną przez producenta ekipę wykonawczą.

Dom szkieletowy skandynawski także opiera się na podwalinie zakotwionej w fundamencie. Konstrukcję stanowią całe pionowe belki, które dodatkowo na każdej kondygnacji posiadają wzmocnienia w postaci belek podtrzymujących stropy. W celu zachowania stabilności stropów montuje się ponadto legary. Ściany (podobnie jak w kanadyjczykach) wypełnia się materiałem termoizolacyjnym. Elewację zaś wykańcza w sposób dowolny (np. drewnianą licówką, tynkiem, cegłą okładzinową itp.). 

Prefabrykacja domu szkieletowego może mieć różne stadia. Na budowę mogą zostać dostarczone jedynie wstępnie zmontowane przegrody, jak również ściany z fabrycznie zastosowaną warstwą ocieplenia czy ściany z wmontowanymi już oknami, drzwiami, a nawet warstwami wykończeniowymi. To ogromne ułatwienia dla ekip wykonawczych i istotny walor dla czasu realizacji budowy.

Fundament pod dom szkieletowy

Niezależnie od  tego czy zdecydujemy się na dom szkieletowy powstający od podstaw na placu budowy, czy też wybierzemy konstrukcję nośną prefabrykowaną, należy uprzednio przygotować fundament.

Fundamentowanie pod drewniane szkielety można wykonać na dwa sposoby. Pierwszym z nich są fundamenty betonowe (tradycyjne ławy i ściany lub płyta). Ponieważ domy w konstrukcji szkieletowej są zdecydowanie lżejsze niż murowane, przeważnie istnieje możliwość wykonania lżejszych fundamentów. Takie działania zawsze należy jednak poprzedzać konsultacją z uprawnionym konstruktorem, który uwzględnia nośność gruntu, poziom jego przemarzania i inne ważne dla zachowania trwałości domu aspekty.

Stosunkowo często pod drewniane domy stosuje się płytę betonową, której użycie podnosi wprawdzie koszty budowy, ale w zamian za to jest proste i wygodne.

Drugi ze sposobów fundamentowania domów szkieletowych i zarazem najwłaściwszy pod tego rodzaju konstrukcje polega na wykonaniu na poziomie parteru drewnianego stropu z pustką podpodłogową. Wówczas wykonuje się ściany i ławy fundamentowe z koroną muru. Całość wymaga oczywiście solidnej izolacji termicznej. To w USA, gdzie kanadyjczyki są tak popularne, najczęstszy sposób ich fundamentowania.

Ile trwa i kosztuje budowa domu szkieletowego

Budowa domów szkieletowych przebiega niewspółmiernie szybciej niż murowanych. Zakładając montaż konstrukcji od podstaw na placu budowy, wykonuje się to przeważnie w 3-4 miesiące. Przy zastosowaniu elementów prefabrykowanych czas realizacji jest jeszcze krótszy.

Inną kwestią, która odróżnia budownictwo szkieletowe od tradycyjnego jest dokładna znajomość kosztów już na samym początku procesu inwestycyjnego. Przy budowie domu murowanego kosztorys zawsze jest jedynie orientacyjny, ponieważ istnieje wiele sytuacji podnoszących koszty, które są niemożliwe do przewidzenia. Przy konstrukcjach szkieletowych raczej brak jest takich okoliczności.

Warto zdawać sobie sprawę, że wybudowanie domu szkieletowego może być tanie (tańsze niż wzniesienie domu murowanego o tej samej powierzchni), ale nie musi. Zależy to od bardzo wielu czynników. Najtańsze w realizacji są kanadyjczyki parterowe z prostym dwuspadowym dachem, o małej liczbie otworów okiennych i z otwartymi przestrzeniami wewnątrz budynku. Budowa poddasza użytkowego, zastosowanie dekoracyjnego i skomplikowanego dachu, duża liczba elementów stolarki okiennej (zwłaszcza o podwyższonych parametrach izolacyjności cieplnej), a także większa ilość ścian działowych to czynniki, które zawsze podnoszą koszty budowy.

Większość firm oferujących budowę domów szkieletowych podaje ceny ich wykonania za 1 m² powierzchni zabudowy. Ceny te dotyczą przeważnie domów o najbardziej standardowych powierzchniach – od 100 do 140 m² (przy mniejszych domkach ceny są wyższe, a przy większych niższe).

Można szacować, że 1 m² kanadyjskiego domu szkieletowego w stanie deweloperskim to koszty na poziomie 1600-2000 tys. zł. Przy pożądanej przez wielu inwestorów powierzchni 120 m² budżet powinien zatem zamknąć się w 240 tys. zł (przy stanie deweloperskim). W rzeczywistości jednak wydatki mogą być większe, co zawsze przelicza się indywidualnie.

Podane kwoty dotyczą stanu deweloperskiego, ponieważ stan pod klucz generuje tak zróżnicowaną wartość, że trudno jest ją uśrednić. Na tym etapie wiele zależy od upodobań i preferencji przyszłych użytkowników.