Ogrodzenie działki nie jest obowiązkowe, a przepisy mówią tylko o tym, kto ponosi koszty utrzymania.
Jeśli chcemy, żeby sąsiad uczestniczył w kosztach budowy ogrodzenia między działkami, musi wyrazić na nie zgodę.
Jest możliwość postawienia ogrodzenia bez zgody sąsiada, ale wtedy musi się ono znaleźć w całości na naszej działce, a nie na granicy.
To, czy przed budową ogrodzenia trzeba spełnić jakieś formalności, zależy od jego wysokości.
Działki i ogrody często otaczamy płotami, które zwiększają bezpieczeństwo i zapewniają większą prywatność. Jednak te wspólne z sąsiadami mogą stać się kością niezgody. Do problemów dochodzi wtedy, gdy jeden z sąsiadów nie chce ogrodzenia. Trudne może być też ustalenie, jak wspólny płot ma wyglądać, a przede wszystkim – kto za niego płaci. Przepisy w tym zakresie mają pewną lukę.
Trzeba zacząć od tego, że ogrodzenie działki i ogrodu nie jest obowiązkowe, więc jeśli jeden z sąsiadów nie chce płotu na granicy działki, nie można go do tego zmusić. Co do ponoszenia kosztów, to przepisy nie regulują tej kwestii – odnoszą się tylko do kosztów utrzymania. Ten aspekt reguluje nie prawo budowlane, ale kodeks cywilny:
Art. 154.par. 1. Domniemywa się, że mury, płoty, miedze, rowy i inne urządzenia podobne, znajdujące się na granicy gruntów sąsiadujących, służą do wspólnego użytku sąsiadów. To samo dotyczy drzew i krzewów na granicy.
par. 2. Korzystający z wymienionych urządzeń obowiązani są ponosić wspólnie koszty ich utrzymania.
Chcesz budować wspólne ogrodzenie? Dogadaj się z sąsiadem
Wiele więc zależy od dobrej woli sąsiadów i dogadania się. Koszty budowy jak najbardziej mogą być dzielone na pół, jednak wymaga to wspólnych ustaleń. Przede wszystkim obie strony powinny się zgodzić na budowę jednego płotu. Najlepiej spisać te ustalenia, wraz ze szczegółami – jakie to ma być ogrodzenie i ile kosztować. W takiej sytuacji koszty najczęściej ponoszone są wspólnie – to również powinno zostać zapisane, bo nie ma przepisów, które by mówiły o dzieleniu kosztów budowy.
Natomiast kiedy już postawimy płot spełniający oczekiwania obu stron, to zgodnie z przepisami koszty jego utrzymania, napraw i eksploatacji, będziemy ponosić wspólnie.
Czy sąsiad może się nie zgodzić na budowę ogrodzenia albo ponoszenie kosztów budowy?
W sytuacji, kiedy tylko jeden z sąsiadów chce ogrodzenia, albo chce inne lub droższe, nie ma możliwości, by zmusić drugiego do ponoszenia kosztów budowy niechcianego ogrodzenia. Mało tego, jeśli postawi się płot na granicy działek bez zgody sąsiada, ten może zażądać jego rozebrania. Nie warto więc zabierać się za budowę bez zgody sąsiada i próbować metody „faktów dokonanych”, bo może nas to drogo kosztować. Sąsiad nie musi oddać ani grosza kosztów budowy, za to może zażądać usunięcia ogrodzenia, stojącego na granicy.
Ogrodzenie możesz zbudować sam, ale jest jeden warunek
Co w sytuacji, kiedy chcemy mieć ogrodzony ogród, a sąsiad nie? Albo chcemy mieć jednolite ogrodzenie wokół całej działki, a sąsiadowi nie podoba się jego styl lub koszty? W takiej sytuacji jedynym wyjściem jest postawienie ogrodzenia całkowicie obrębie własnej działki. Warto to skonsultować z geodetą, bo bywają pomyłki w oznaczaniu granicy działki, a w tym przypadku mogą mieć one dotkliwe skutki, gdy okaże się, że jednak wyszliśmy poza teren własnej.
W przypadku budowy ogrodzenia na własnej działce wszystkie koszty budowy i późniejszych napraw oczywiście ponosimy samodzielnie.
Czy na ogrodzenie potrzebne jest pozwolenie albo inne formalności?
To, czy na budowę ogrodzenia potrzebne są jakieś formalności, zależy od jego wysokości. Zgodnie z prawem budowlanym:
jeśli ogrodzenie ma mniej niż 2,2 m wys., nie jest potrzebne ani zgłoszenie, ani pozwolenie (Art. 29.1 pkt. 21);
jeśli ogrodzenie jest wyższe niż 2,2 m, trzeba dokonać zgłoszenia (Art. 29. 2, pkt. 20) i poczekać maksymalnie 21 dni na to, czy urząd nie wyrazi sprzeciwu.
Trzeba także pamiętać o przepisach zawartych w Warunkach technicznych, jakim powinny podlegać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z nimi (par. 41) ogrodzenia nie mogą stwarzać zagrożenia dla ludzi i zwierząt, dlatego:
umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokości mniejszej niż 1,8 m, ostro zakończonych elementów, drutu kolczastego, tłuczonego szkła oraz innych podobnych wyrobów i materiałów jest zabronione.
Zanim zabierzemy się za budowę ogrodzenia, warto też sprawdzić zapisy Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, ponieważ w nim mogą być zawarte dodatkowe wytyczne, dotyczące wysokości lub wyglądu ogrodzeń w naszej okolicy. Trzeba ich przestrzegać.