Organizacja i zabezpieczenie placu budowy – wymagania formalne

Plac budowy to miejsce, na którym odbywa się rozładunek materiałów budowlanych i na którym materiały te są przechowywane. Przez teren ten przejeżdżają różne pojazdy transportujące maszyny i sprzęt budowlany, przede wszystkim jednak przebiegają na nim roboty budowlane, często także te niebezpieczne (prace na wysokości, w głębokich wykopach itp.). Przemyślana i prawidłowa organizacja placu budowy jest zatem niezbędna do tego, aby wszelkie czynności były realizowane zgodnie z planem i zachowaniem zasad bezpieczeństwa.

Według prawa budowlanego rozpoczęcie prac przygotowawczych na terenie budowy jest jednoznaczne z rozpoczęciem budowy. W związku z tym, prace te można realizować jedynie po uprawomocnieniu pozwolenia na budowę. Do prac przygotowawczych zalicza się:

1. Ogrodzenie budowy.
2. Geodezyjne wytyczenie obiektów na działce.
3. Niwelację terenu.
4. Wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.
5. Zagospodarowanie terenu i obiektów tymczasowych (toalety, kontener itp.).

Postawienie ogrodzenia jest niezbędne przed rozpoczęciem prac budowlanych. Według przepisów prawa budowlanego ogrodzenie terenu budowy powinno mieć co najmniej 1,5 m wysokości i nie stwarzać zagrożenia dla ludzi. W przypadku, gdy istnieje ryzyko spadania narzędzi bądź elementów budowlanych z budynku, odległość ogrodzenia powinna wynosić nie mniej niż 1/10 jego wysokości. Najczęściej stosowanych i najtańszym materiałem do wykonania tego typu zabezpieczenia jest siatka pleciona montowana na drewnianych słupach. Pomimo tego, że rozwiązanie to jest tymczasowe, warto zwrócić uwagę na jakość wykonania ogrodzenia. W przeciwnym wypadku ryzykujemy, że siatka ulegnie korozji lub zostanie przerwana, co może być zagrożeniem dla osób postronnych – np. bawiących się w jej pobliżu dzieci.

Tyczenie obiektu budowlanego ma na celu wyniesieniu planu budynku na działce budowlanej. Usytuowanie obiektu musi być zgodne z projektem budowlanym oraz uwzględniać położenie obiektów istniejących względem obiektów planowanych. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie z dnia 21 lutego 1995 r. tyczeniem zajmują się geodeci, którzy posiadają ku temu określone uprawnienia. Podczas tych działań na gruncie utrwalane zostają:

1. Główne osie obiektów budowlanych.
2. Charakterystyczne punkty obiektu.
3. Stałe punkty wysokościowe.

Dokumentacja zawierająca szkice tyczenia i kontrolę położenia poszczególnych elementów obiektu budowlanego zwana jest operatem geodezyjnym i wchodzi w skład dokumentacji budowy.

Niwelacja terenu – potocznie (i błędnie!) nazywana profilowaniem terenu, to nic innego jak pomiar wysokości względnych na działce, czyli geodezyjne wyznaczanie różnicy między punktami terenowymi. Dzięki niwelacji możemy zorientować się, jak kształtuje się teren budowy, jakie jest pochylenie terenu i położenie budynku w stosunku do drogi. Poprawnie przeprowadzona niwelacja to ważna czynność dla zapewnienia bezpieczeństwa i ułatwienia późniejszych prac ziemnych.

Ta część prac przygotowawczych jest zdecydowanie najbardziej kosztowna i najtrudniejsza. Jeżeli na działce bądź w drodze jest już dostęp do mediów, wówczas sytuacja jest prosta. W innym razie, gdy dopiero trzeba poprowadzić instalacje przez teren należący do gminy albo do osoby prywatnej, konieczna jest pisemna zgoda właściciela na wykonanie tych prac. Niestety wiąże się to z wysokimi kosztami i długim czasem oczekiwania. Doprowadzenie mediów w najkorzystniejszej sytuacji zajmuje bowiem co najmniej kilka miesięcy.

Obecnie na prywatnych budowach standardem są już przenośne toalety oraz kontenery mieszkaniowe, które umożliwiają pracownikom całodobowy pobyt na placu budowy oraz ułatwiają czynności tj. spożywanie posiłków czy przebieranie. Istotną kwestią jest też zadbanie o wywóz odpadów budowlanych, w tym celu warto jest więc rozważyć wynajem specjalnego kontenera.

Odpowiednia organizacja i zabezpieczenie terenu budowy nie tylko zapewnia bezpieczeństwo, ale również gwarantuje brak naruszeń prawnych i formalnych. Przygotowując się do zagospodarowania placu budowy, osoby za to odpowiedzialne powinny zapoznać się z obowiązującymi zapisami prawnymi. W przeciwnym razie narażają się na poniesienie wysokich kosztów i ryzyka związanego z konsekwencjami ewentualnych wypadków.