W poszukiwaniu oryginalnych rozwiązań architektonicznych, warto przyjrzeć się pomysłom holenderskim. Projektanci z tego kraju specjalizują się w nietypowych formach, takich jak elewacyjna układanka z szarego klinkieru w Maastricht.
Za sprawą Traktatu z Maastricht z 1992 r., liczące 120 tysięcy mieszkańców holenderskie miasto było dotychczas przede wszystkim symbolem jednoczącej się Europy. Dziś jego obraz kształtuje także oryginalna architektura, której przykładem jest dzielnica mieszkaniowa „Aldegondapark”, położona zaledwie 2 km na wschód od historycznego centrum Maastricht.
Wyrazisty akcent
Na nowo powstałym osiedlu, zaprojektowanym przez Bruls en Co, utworzono sto różnych lokali mieszkalnych. Wrażenie harmonii osiągnięto dzięki temu, że elewacja wszystkich budynków jest wykończona jasnym klinkierem ceramicznym. Szczególnie interesującym elementem tej części miasta jest zabudowa szeregowa na nowo utworzonej ulicy dojazdowej Aldegondaplantsoen. Tworzy ją 15 dwuipółpiętrowych domów, zaprojektowanych przez miejscowe biuro Humblé Architecten. Dzięki wyrazistej, ciekawie ukształtowanej fasadzie, szereg stworzył ważny akcent w centrum osiedla, umożliwiając jednocześnie korzystne wykorzystanie dostępnej powierzchni zabudowy.
Z oryginalnymi wykuszami
Zabudowa szeregowa, zorientowana na osi północ-południe, graniczy z ulicą od strony ogrodu. Natomiast część frontowa z wejściem jest otwarta na przyległy park, więc można tam dotrzeć tylko rowerem lub pieszo. Jest to też strona najciekawsza pod względem architektonicznym. Tuż obok drzwi wejściowych, poniżej okna na trzeciej kondygnacji, architekci zaprojektowali w każdym z domów jeden wielkoformatowy, obejmujący dwa poziomy wykusz, który jest wysunięty około metr przed całą elewację. Osiągnięto w ten sposób wrażenie rytmicznego podziału, ożywiającego szeregową zabudowę. Duże szklane powierzchnie zapewniają piękny widok na przyległy park. Aby umożliwić indywidualne zacienienie mieszkań, wielkoformatowe okna wykuszowe wyposażono
z obydwu stron w jednakowe lamele aluminiowe, podkreślające nowoczesny charakter brył.
Klinkier ceramiczny i cegły licowe ręcznie formowane
Wszystkie ściany domów szeregowych wykonano w technologii muru trójwarstwowego. Warstwę nośną tworzą cegły silikatowe o grubości 100 mm. Jako alternatywę przy wykuszach oraz podokiennikach zastosowano natomiast gotowe elementy budowlane z betonu. Przestrzeń między warstwą nośną i elewacyjną wypełnioną izolacją grubości 100 mm oraz zostawiono szczelinę wentylacyjną o szerokości 40 mm. Na elewacji wykorzystano gładki klinkier ceramiczny Röben
w kolorze szarym, o wymiarach 190 x 90 x 90 mm. Strony szczytowe i tył domu wykonano z licowej cegły ręcznie formowanej. "Wybrany klinkier ceramiczny podkreśla miejski, elegancki charakter projektu i harmonizuje z ciemnoszarymi ramami okiennymi oraz drzwiami wejściowymi - wyjaśnia wybór materiałów architekt Fred Humble. - Równocześnie, dzięki swojemu otwartemu, jasnemu charakterowi, łączy architekturę z zielonym krajobrazem parku."
Klinkierowy relief
Na elewacji uwagę zwracają przede wszystkim niezwykłe wzory ułożone z cegieł, które wymurowano w bardzo rzadko spotykanym dziś wiązaniu, z dwoma warstwami cegieł położonymi w tym samym rzędzie, bez przesunięcia. Spoiny w takiej samej barwie jak klinkier wzmacniają ceramiczny obraz elewacji. By osiągnąć możliwie najbardziej plastyczny wyraz, niektóre z dwuwarstwowych „sztapli” wysunięto każdorazowo o 5 mm do przodu, podczas gdy inne są wymurowane z pięciomilimetrowym cofnięciem. W ten sposób otrzymano na elewacji obraz przypominający logiczną układankę,
z na przemian wklęsłymi i wypukłymi kwadratami. Elewacja każdego z 15 domów zaprojektowana jest w inny, niepowtarzalny sposób. Ta nowoczesna wariacja na temat reliefu tworzy wrażenie nieco figlarnej, ale poprzez surowy rytm wzoru elewacji zadbano o to, by forma nie zmierzała w kierunku czysto dekoracyjnym. Dla kontrastu wysunięty wykusz wykonano bez reliefu.