Kiedy tynkować ściany
Tynkowanie ścian wewnętrznych i sufitów to ważny etap budowy, czy remontu, który w duże mierze przesądzi o tym, jak będzie wyglądało wnętrze naszego domu, albo mieszkania. Aby uniknąć problemów z tynkami – powstawania pęknięć, przebarwień, a nawet odpadania tynku –- prace należy przeprowadzić w odpowiednich warunkach.
Przede wszystkim do tynkowania ścian wewnętrznych możemy przystąpić po upływie 3-6 miesięcy od oddania budynku w stanie surowym zamkniętym. W tym czasie budynek powinien odpowiednio osiąść, a mury – przeschnąć. Jedynie w przypadku podłoży żelbetowych i betonowych, tynkowanie możemy rozpocząć nieco wcześniej, bo po dwóch miesiącach. Przyspieszanie prac nie jest opłacalne – tynk położony zbyt wcześnie popęka, a prace naprawcze będę nas kosztowały znacznie więcej czasu.
W czasie tynkowania temperatura nie może być niższa niż 5°C, ani wyższa niż 25°C. Nie należy więc tynkować nieogrzewanych pomieszczeń w czasie mrozów, ponieważ spowoduje to przemrożenie tynków, co prowadzi do powstania przebarwień. Latem nie powinno się tynkować suchych i rozgrzanych ścian.
Przygotowanie podłoża pod tynk
Nanoszenie tynku powinno się rozpocząć od przygotowania podłoża. To jego stan w dużej mierze wpłynie na trwałość i estetykę tynku. Podłoże powinno być równe, suche i niepylące. Równie ważne jest, aby ściana była szorstka i równomiernie chłonęła wodę. Zapewni to odpowiednią przyczepność i przesychanie tynku. Niedopuszczalne są jakiekolwiek wykwity, rysy oraz pęknięcia. Wszystkie te usterki trzeba usunąć przed tynkowaniem.
W przypadku ścian murowanych z betonu komórkowego, czy silikatów, które są bardzo chłonne, podłoże należy dodatkowo przygotować. W tym celu ściany należy dobrze zwilżyć i wykonać obrzutkę z zaprawy, składającej się cementu i piasku w proporcji 1:1. Można też zastosować specjalne preparaty gruntujące. Pozwoli to zmniejszyć chłonność podłoża.
Metalowe elementy powinno się zabezpieczyć preparatami antykorozyjnymi. Dodatkowo trzeba je (jak również elementy drewniane), osłonić metalową siatką. Siatką tynkarską powinno się też zabezpieczyć wszystkie miejsca narażone na powstawanie pęknięć.
Zaprawa tynkarska
Przygotowanie zaprawy tynkarskiej to kolejny ważny etap naszych prac. Składniki powinny mieć odpowiednie proporcje, zależne od rodzaju tynku oraz specyfikacji poszczególnych produktów. Mieszanka powinna być dobrana zgodnie z projektem i specyfikacją techniczną, bezwzględnie trzeba też przestrzegać zaleceń producenta cementu, umieszczonych na opakowaniu.
W przygotowaniu zaprawy ważna jest kolejność łączenia składników. W przypadku mieszanek cementowych (i cementowo-wapiennych) najpierw mieszamy sypkie składniki, następnie dolewamy wody i mieszamy, aż do uzyskania jednolitej zaprawy.
Nie warto jednorazowo przygotowywać zbyt dużej ilości mieszanki – swoje właściwości zachowa ona przez 3 godziny. Po tym czasie nadaje się tylko do wyrzucenia – absolutnie nie można jej „ratować”, dolewając wody, ponieważ tynk wykonany za jej pomocą nie będzie odpowiednio wytrzymały, może pękać i odpadać.
Tynkowanie ścian
Tynki nakłada się jako jednowarstwowe, dwuwarstwowe oraz trójwarstwowe. Liczba warstw zależy m.in. od rodzaju mieszanki tynkarskiej.
W przypadku tynków dwuwarstwowych (m.in. tynki cementowe) wykonuje się obrzutkę i narzut.
Obrzutka powstaje z rzadkiej zaprawy – powinna mieć grubość 3-4 cm, a konsystencja zaprawy powinna odpowiadać 10-12 cm zanurzenia stożka pomiarowego. Zaprawa cementowa, stosowana na obrzutkę powierzchni ceramicznych, kamiennych, wykonanych z betonów kruszywowych i komórkowych, powinna mieć proporcję 1:1. Obrzutkę należy nanosić kielnią lub czerpakiem. Zaprawę narzuca się tak, żeby powstały długie „bryzgi”.
Narzut – to kolejna warstwa, która powinna być nanoszona po związaniu obrzutki, ale przed jej stwardnieniem (zbyt suchą obrzutkę można zwilżyć wodą). Grubość narzutu to 8-15 mm. Narzut można wykonać z zapraw różnego rodzaju (wapiennych, gipsowo-wapiennych, cementowo-wapiennych, cementowych i cementowo-gliniastych). W przypadku tynków cementowych, proporcje składników powinny być 1:4 (w miejscach nienarażonych na zawilgocenie) i 1:3 (w miejscach narażonych na zawilgocenie). Gęstość zaprawy nie powinna być większa niż 9 cm stożka zanurzeniowego. Narzut nanosi się kielnią, czerpakiem lub pacą, w ten sam sposób, co obrzutkę.
Jeśli wykonujemy tynk dwuwarstwowy – warstwę narzutu powinno się wyrównać pacą, przesuwaną ruchem zygzakowatym, ale zawsze w jednym kierunku. Dodatkowo powierzchnia powinna być wyrównana i jednolicie zatarta.
W przypadku tynków trójwarstwowych, warstwę narzutu tylko wyrównuje się pacą, ale zamiast zacierania tynku – nanosi się kolejną warstwę, czyli gładź. Jej grubość powinna wynosić 1-3 mm. Gładź najczęściej wykonuje się z zapraw wapiennych, gipsowo-wapiennych i cementowo-wapiennych. Piasek stosowany do tej wyprawy powinien być drobny (0,25-0,5 mm) i przesiany przez sito. Po stężeniu gładzi, należy zatrzeć packą drewnianą, metalową, albo z tworzywa sztucznego.
