W większości przypadków okazuje się, że starego domu nie można włączyć w projekt nowego i trzeba go wyburzyć. Podobnie jest też często z resztą zabudowań – częściej przeszkadzają w zagospodarowaniu przestrzeni parceli, niż przydają się na cokolwiek. Tutaj możemy zostać zaskoczeni, ponieważ przeważająca ilość wyburzeń tak, jak budów – wymaga dopełnienia formalności.
Dowiedz się: Co się zmieniło w Prawie Budowlanym w 2017 roku
Wyburzenie budynku - zgłoszenie lub pozwolenie
Rozbiórka budynku do niedawna wymagała uzyskania pozwolenia. Po nowelizacji Prawa Budowlanego, sytuacja jest nieco łatwiejsza, ale najczęściej głównie w teorii. Zgodnie z przepisami rozbiórki można dokonać na podstawie zgłoszenia. Ale dotyczy to budynków:
- o wysokości poniżej 8 m, jeżeli znajdują się w odległości od granicy działki mniejszej niż połowa ich wysokości,
- nie są wpisane do rejestru zabytków, ani objęte ochroną konserwatorską,
- takich budynków, na budowę których nie jest wymagane pozwolenie na budowę.
W takich przypadkach przed planowaną rozbiórką w Starostwie trzeba złożyć wypełniony druk zgłoszenia rozbiórki (wraz z oświadczeniem o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane). Urząd ma 14 dni na rozpatrzenie naszego wniosku i jeśli w tym czasie nie wyrazi sprzeciwu, można przystąpić do prac.
Jednak przepisy zostawią urzędom furtkę - mianowicie organ administracji architektoniczno-budowlanej może nałożyć obowiązek uzyskania pozwolenia na rozbiórkę budynku. Pozwolenie trzeba też uzyskać, jeśli budynek nie spełnia wyżej wymienionych warunków. W takim przypadku trzeba złożyć wniosek o pozwolenie na rozbiórkę oraz kilka dodatkowych dokumentów (zgodę właściciela obiektu, szkic usytuowania obiektu budowlanego, opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych, może być także wymagany projekt rozbiórki obiektu). Urząd na wydanie pozwolenia na rozbiórkę ma 65 dni.
Przepisy wprawdzie określają okoliczności, w jakich urząd może wymagać uzyskania pozwolenia zamiast zgłoszenia, są one jednak dość ogólnie sformułowane. Dlatego dowiedzmy się dokładnie, jak wygląda sytuacja w danym urzędzie.
Pamiętajmy też, że tak jak w przypadku budowy, potrzebny jest dziennik rozbiórki i tablica informacyjna.
Jeśli budynek, który chcemy wyburzyć jest wpisany do rejestru zabytków trzeba uzyskać decyzję Generalnego Konserwatora Zabytków o skreśleniu obiektu z listy zabytków. Może się też zdarzyć, że budynek jest tylko w gminnej ewidencji zabytków - wtedy jest potrzebna zgoda konserwatora wojewódzkiego (ma on 30 dni na zajęcie stanowiska).
Wyburzenie budynku - jak to zrobić?
Kiedy dopełniono już urzędniczych formalności – niektórym może wydawać się, że nie ma nic prostszego, jak po prostu rozwalić ruderę, która dotychczas była jedynie zawalidrogą. Wprawdzie nie istnieją zapisy prawne, które nakazywałyby zatrudnienie wyspecjalizowanych firm do prac rozbiórkowych i rzeczywiście można wyburzać samodzielnie. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że bezpieczeństwo osób uczestniczących w rozbiórce jest dobrem najwyższym. Dlatego też przy samodzielnym wykonywaniu robót jesteśmy zobowiązani zadbać o nie w pierwszej kolejności.
Należy wiedzieć, że jeżeli na placu rozbiórki dojdzie do jakiegokolwiek wypadku lub choćby zdarzenia zakończonego interwencją lekarza – odpowiedzialność prawną za powyższe ponosi sam właściciel. Należy także wiedzieć, że w niektórych przypadkach, np. w zabudowie szeregowej – nim przystąpimy do rozbiórki – trzeba najpierw zabezpieczyć ściany budynków sąsiadujących
z wyburzanym obiektem. To z kolei dla laika w dziedzinie budownictwa może okazać się całkowicie niewykonalne. Przy samodzielnym przedsięwzięciu trzeba też pomyśleć o miejscu, w którym będziemy mogli złożyć niechciany przez nas gruz oraz inne elementy konstrukcyjne rozebranej budowli. Elementy te trzeba też będzie w bezpieczny i zgodny z prawem sposób przetransportować w ustalone uprzednio miejsce.
Trzeba także wiedzieć, że czym innym jest wyburzenie, a czym innym rozbiórka budynku. Przy rozbiórce niektóre elementy konstrukcyjne mogą zostać ponownie wykorzystane. Natomiast wyburzenie ma za zadanie doprowadzić do całkowitej dekonstrukcji obiektu. Może ono odbywać się ręcznie lub mechanicznie. Ręczna dekonstrukcja jest oczywiście najtańszą metodą wyburzenia budynku. Jednak nie zawsze prace można wykonać ręcznie. W przypadku solidniejszych budynków murowanych – często konieczne okazuje się użycie specjalistycznego sprzętu w postaci dźwigów, koparek lub spychaczy. Do burzenia większych obiektów używa się specjalnej kuli wyburzeniowej. Jest to ciężka kula na stalowej linie, którą uderza się w ściany. Nowsze metody wyburzeń wykorzystują obracające się nożyce hydrauliczne lub młoty pneumatyczne.
Przed przystąpieniem do wyburzenia – w obiekcie bezwzględnie należy odłączyć wszelkie media, które ewentualnie w dalszym ciągu tam funkcjonują. Typowe budynki jedno lub dwukondygnacyjne wyburza się poprzez ich podkopanie przy użyciu koparki hydraulicznej. Wówczas budynek zawala się w jednym, uprzednio założonym kierunku, a to co pozostaje do zrobienia to uprzątnięcie terenu po wyburzeniu. Duże budynki przemysłowe, wysokie kominy fabryczne itp. obiekty burzy się najczęściej poprzez implozję, która polega na użyciu materiałów wybuchowych. Metoda jest niemal błyskawiczna i w pełni skuteczna, ale wymaga zachowania szczególnej rozwagi i nadzwyczajnego przestrzegania zasad bezpieczeństwa.
Specjalistyczne firmy rozbiórkowe
Firm rozbiórkowych jest być może w Polsce nieco mniej niż budowlanych, ale ze znalezieniem specjalistów nie powinno być trudności. Oczywiście najlepiej jest szukać ich na terenie swojego regionu. Można to robić przy użyciu wyszukiwarki internetowej lub przeglądając ogłoszenia w lokalnej prasie. Niewątpliwą zaletą, która wynika ze zlecenia rozbiórki specjalistycznej firmie jest fakt, że fachowcy zajmą się wszystkim od początku do końca. Oznacza to, że wybiorą najlepszą i najbardziej optymalną metodę wyburzenia, wykonają pracę i usuną pozostałości, które będą jej wynikiem.
Profesjonalne firmy wyburzeniowe dysponują własnym sprzętem, więc nie powinno być żadnych trudności w sytuacji, gdyby trzeba było go użyć. Takie firmy mają też własny transport i podpisane umowy z określonymi wysypiskami gruzu. Mankamentem może okazać się jedynie koszt rozbiórki. Tego jednak nie da się jednoznacznie określić, ponieważ zależy on od kubatury budynku, stopnia skomplikowania prac, konieczności zastosowania ciężkiego sprzętu, ilości materiałów, które trzeba usunąć po rozbiórce oraz odległości, na jaką trzeba je wywieźć.
