Tynk to wciąż najpopularniejsze wykończenie murowanych ścian zewnętrznych. Nadaje się zarówno do wykończenia ścian jedno-, dwu- i trójwarstwowych. Obecnie na rynku mamy duży wybór różnych tynków elewacyjnych.
Jaka ściana, taki tynk Rodzaj tynku należy dopasować do charakteru podłoża (muru) oraz konkretnych warunków otoczenia. Nasz wybór powinien być podyktowany technologią budowy ścian konstrukcyjnych. Ściany jednowarstwowe nie są ocieplone, dlatego w tym przypadku tynk powinna cechować duża paroprzepuszczalność. Na ścianach drewnianych i wykonanych z pustaków stosujemy tradycyjną zaprawę tynkarską. Inaczej na ścianach dwuwarstwowych z izolacją termiczną, tutaj wskazane są tynki cienkowarstwowe. Z kolei na ściany składające się z trzech warstw (jeśli ostatnia to cegły lub pustaki), można używać zarówno tynków tradycyjnych, jak i cienkowarstwowych.
Tynki zewnętrzne – elewacyjnePamiętajmy, że przy wyborze elewacji, priorytetem powinna być dla nas odporność materiału na działanie warunków atmosferycznych. Materiał musi spełniać swoje funkcje i chronić przed deszczem, śniegiem, mrozem, wiatrem, mocnym słońcem oraz przed licznymi zanieczyszczeniami chemicznymi, zawartymi w powietrzu i wodzie deszczowej. Starajmy się wybierać materiały łatwe w pielęgnacji i takie, które można bez problemu odnawiać i naprawiać. Zwróćmy także uwagę, czy prawidłowo wiąże się z podłożem.
Rodzaje tynków elewacyjnychWśród różnych rodzajów tynków elewacyjnych wyróżniamy: tynki tradycyjne, mieszanki tynkarskie oraz tynki cienkowarstwowe.
Tynki tradycyjne. Do tynków tradycyjnych zaliczamy tynki cementowe lub cementowo-wapienne. Tynki cementowe są najmocniejsze, dlatego stosuje się je, w miejscach, gdzie mur ma kontakt z wilgocią (ściany piwnic, cokoły) oraz na powierzchniach narażonych na uszkodzenia mechaniczne. Ze względu na ciężką obrabialność, można je modyfikować dodając wapna, wskutek czego uzyskujemy tynk cementowo-wapienny. Dawniej przygotowywało się go na budowie, mieszając poszczególne składniki. Są one nakładane kolejno w trzech warstwach: najpierw obrzutka, następnie narzut i ostatnia warstwa tynku – gładź. Wprawdzie tynki cementowo-wapienne są mniej wytrzymałe od cementowych, ale na ich korzyść przemawia większa paroprzepuszczalność i lepsza akumulacja ciepła. Obecnie, aby mieć gwarancję dobrej jakości tynku, wystarczy skorzystać z gotowych, fabrycznie przygotowanych mieszanek, które wystarczy wymieszać z wodą. Mieszanki cechują wysokie właściwości techniczne, łatwość przygotowania i nakładania, ponadto stosując je oszczędzamy materiał, czas i finanse.
Tynki cienkowarstwowe. Używa się ich głównie do wykańczania elewacji ścian, które są ocieplone metodą lekką mokrą (technologia BSO). Tynk układa się na siatce zamocowanej na warstwie izolacji cieplnej i zatopionej w masie klejącej. Ten rodzaj tynków ma wiele zalet: bogatsza kolorystyka, różnorodność faktur, łatwość wykonania. Ich wspólną zaletą jest ochrona płyty styropianu i wełny mineralnej przed negatywnym wpływem warunków atmosferycznych i korzystny wpływ na estetykę budynku. Tynki cienkowarstwowe można podzielić w zależności od rodzaju użytego w nich spoiwa.
- Tynki mineralne – charakteryzują się dużą trwałością i odpornością na deszcz. Dodatkowy plus to wysokie parametry paroprzepuszczalności, dzięki którym woda nie gromadzi się w ścianach i mogą one oddychać. Dostępne są w mniejszej gamie kolorów niż inne tynki, dlatego często maluje się je trwalszymi farbami elewacyjnymi.
- Tynki polimerowe (żywiczne) – główną zaletą jest odporność na działanie wody. Szczelność jednak powoduje, że mają mniejszą paroprzepuszczalność. Są dostępne w różnych kolorach. Popularną ich odmianą stanowią tynki akrylowe.
- Tynki silikatowe (krzemianowe) – jednocześnie przepuszczają parę wodną i są najbardziej odporne na deszcz oraz inne warunki klimatyczne. Ich elastyczność sprawia, że skutecznie pokrywają małe rysy powstałe w tynku tradycyjnym. Na skutek reakcji z zawartym w powietrzu dwutlenkiem węgla, zwiększają swoją trwałość, a przez to odporność na zanieczyszczenia środowiska.
- Tynki silikonowe - to połączenie zalet tynków mineralnych i żywicznych. Stosuje się je na obiektach narażonych na zabrudzenia, ponieważ ich powierzchnia utrudnia osadzanie się brudu i ulega samooczyszczeniu (np. podczas deszczu). Są jednocześnie wodoszczelne i paroprzepuszczalne, a intensywny kolor utrzymuje się latami.
Kiedy tynkowaćBez względu na to, jaki rodzaj tynku chcemy zastosować, należy przestrzegać kilku ważnych zasad. Proces tynkowania rozpoczynamy nie wcześniej niż pół roku po postawieniu ścian konstrukcyjnych, przykrycia domu dachem i zamontowaniu na nim rynien. Należy poczekać aż dom osiądzie, wtedy uniknie się pękania tynków zewnętrznych pod wpływem naprężeń. Tynki zewnętrzne najlepiej kłaść wiosną lub jesienią, wtedy można liczyć na optymalną temperaturę – 15-20ºC. W zbyt niskiej temperaturze (poniżej 5ºC) tynk nie wiąże się z podłożem i może zostać uszkodzony przez mróz.
Z kolei latem, kiedy panują upały, może on zbyt szybko wysychać. Równie ważne jest prawidłowe przygotowanie ścian i uzupełnienie ubytków. Wszelkie instalacje elektryczne z niezaizolowanymi
przewodami, które znajdują się na ścianach, koniecznie trzeba zabezpieczyć lub odłączyć na czas tynkowania.
Jak konserwować i dbać o tynkWiadomo, że z biegiem czasu, nawet najlepszy tynk ulega stopniowemu zniszczeniu, jednak jeśli wszystkie prace zostały prawidłowo wykonane, zaprawa tynkarska powinna przetrwać na ścianach domu przez wiele lat. Nie można jednak zapominać o bieżącej konserwacji. Jeżeli na tynku pojawiają się glony lub grzyby, konieczne jest zastosowanie specjalnych środków, zwalczających korozję biologiczną. Warto także chociaż raz w roku umyć ściany, naprawić usterki i pomalować co 5-10 lat.
