Wydawałoby się, że taka "niespodzianka" wyklucza możliwość zastosowania tynków gipsowych i korzystania we wnętrzach z ich zalet, takich jak chociażby regulowanie mikroklimatu pomieszczenia. Dzięki współczesnym technologiom i materiałom oferowanym przez producentów nawet na bardzo nierównych ścianach można stosować zaprawy gipsowe. Wymaga to jednak szczególnej precyzji i postępowania dokładnie według wytycznych danej technologii.
Typowa warstwa tynku gipsowego powinna wynosić ok. 1 cm i zasadniczo wykonuje się ją w technologii jednowarstwowej. Co zatem zrobić, jeśli odchylenie ściany od pionu wynosi 3, czy 4 cm, a mimo to chcemy wyrównać ściany "gipsem"? Istnieją dwie techniki układania tynków gipsowych dwuwarstwowo, dzięki którym - kosztem dodatkowej pracy i dużego zużycia zaprawy - można naprawić murarskie błędy.
Tynk gipsowy w dwóch warstwach - mokre na mokre
Tynki gipsowe można stosować praktycznie na każdym podłożu mineralnym. Dwuwarstwowe nakładanie zaprawy, mające na celu zlikwidowanie nierówności ściany, trzeba jednak wykonywać bardzo starannie i z poszanowaniem procesu technologicznego, w żargonie murarzy zwanego "mokre na mokre". Drugą warstwę zaprawy nakłada się bowiem, zanim pierwsza wyschnie, co wymaga nie tylko precyzji i zachowania odpowiednio krótkiego czasu, ale i wprawnej ręki oraz pewnej "delikatności" w posługiwaniu się pacą.
Przed nakładaniem pierwszej warstwy tynku powierzchnię ściany należy dokładnie oczyścić z kurzu i pyłu oraz starannie zagruntować. Rodzaj gruntu trzeba dobrać w zależności od materiału, z jakiego zbudowana jest ściana. Do zwartych, gładkich, mało nasiąkliwych powierzchni, np. betonowych, należy używać gruntów zwiększających przyczepność. W przypadku przygotowania podłoży porowatych, silnie chłonnych, np. z betonu komórkowego, płyt cementowo-wiórowych, cegły, czy pustaków ceramicznych trzeba wybrać emulsję wyrównującą chłonność, poprawiającą przyczepność i elastyczność podłoża. Grunt można nanosić pędzlem i wałkiem. W przypadku dużych powierzchni warto użyć agregatu malarskiego, co znacznie przyspiesza pracę.
Jak nakładać tynk gipsowy
Po dokładnym wyschnięciu gruntu należy nanieść pierwszą, tzw. zgrubną warstwę tynku gipsowego i przytrzeć ją łatą tynkarską. Tynk trzeba kłaść dokładnie, jednak nie warto go idealnie wyrównywać, wystarczy "z grubsza" - stąd nazwa tej warstwy. Po upływie ok. 60 minut, czyli po częściowym stwardnieniu zaprawy, należy dokładnie, dość gęsto porysować nawierzchnię w siatkę lub jak kto woli "w romby" i natychmiast nakładać drugą warstwę zaprawy. Wykonuje się ją dokładnie tak samo, jak jednowarstwowy tynk gipsowy. Grubość warstwy nie powinna być mniejsza, niż 10 mm. Tynk należy dokładnie wygładzić i zatrzeć techniką standardową dla gładzi gipsowych. Istotne jest, by nie kłaść drugiej warstwy zaprawy po całkowitym związaniu warstwy pierwszej, gdyż nie gwarantuje to odpowiedniej trwałości i wytrzymałości tynku. Wierzchnia warstwa gipsu może pękać i odpadać od ściany. Ta sama uwaga dotyczy grubości wierzchniej warstwy - jeśli będzie zbyt cienka, z dużym prawdopodobieństwem można założyć, że wkrótce na ścianie pojawią się pęknięcia. Jeśli spodnia warstwa zaprawy zwiąże całkowicie, należy zastosować drugą metodę tynkowania.
Nakładanie tynku gipsowego - metoda awaryjna
Kolokwialnie rzecz ujmując, jeśli tynkarz nie zdąży z nałożeniem drugiej warstwy zaprawy gipsowej na tzw. warstwę zgrubną, ma wolne co najmniej do następnego dnia. Należy bowiem poczekać, aż tynk całkowicie zwiąże i wyschnie. Dwuwarstwowe tynki gipsowe wykonywane metodą "awaryjną" są zdecydowanie mniej trwałe i odporne, jak wykonane w technice "mokre na mokre".
Po całkowitym wyschnięciu pierwszą warstwę tynku należy dokładnie i obficie pokryć emulsją do gruntowania porowatych, chłonnych ścian wewnętrznych. Na rynku jest kilka produktów tego typu - na opakowaniu warto szukać informacji, że grunt jest przeznaczony szczególnie do podłoży z płyt gipsowych i gipsowo-kartonowych oraz tynków gipsowych i cementowo-wapiennych. Po całkowitym wyschnięciu gruntu można układać drugą warstwę tynku, z zastrzeżeniem podobnym, jak w technice pierwszej - nie powinna być zbyt cienka. Bezpieczna grubość wierzchniej warstwy gładzi gipsowej wynosi ok. 10 mm.
