Jak dobudować ganek?

W przypadku kiedy do domu chcemy dobudować ganek o powierzchni zabudowy do 35 m² (pod warunkiem, że na działce liczba tego typu obiektów nie przekracza dwóch na każde 500 m² powierzchni działki) nie wymaga pozwolenia na budowe, a jedynie zgłoszenia. Tak więc należy we właściwym dla miejsca zamieszkania Starostwie Powiatowym, które wykonuje zadania administracji architektoniczno-budowlanej jedynie zgłosić takie prace.

Podobnie, jak każda konstrukcja budowlana – tak i ganek powinien być zaprojektowany przez fachowca, który zdecyduje o sposobie fundamentowania podpór, nośności slupów lub ścian bocznych ganku oraz rodzaju stropu, albo zadaszenia. Jeśli nad gankiem będzie znajdował się taras lub pomieszczenie mieszkalne – należy także zaprojektować i wykonać izolację przeciwwilgociową i termoizolację. Z ogólnego założenia ganek jest elementem budowlanym, którego zadaszenie, taras, czy pomieszczenie mieszkalno – użytkowe (jeżeli takie zaplanowano) - opierają się na słupach, ścianach pełnych lub ażurowych ganku oraz ścianie frontowej domu.

Najczęściej dobudowuje je się do domów drewnianych. W formie zamkniętej są charakterystyczne dla tzw. mazowieckich drewniaków. Najprostszy ganek to wysunięty poza lico ściany daszek, który wspiera się na dwóch słupach. Wówczas słupy i konstrukcję zadaszenia wykonuje się drewna. Także z drewna powstaje wykończenie ganku, tj. podsufitka oraz ewentualne wypełnienie ścian. Słupy to najczęściej drewniane bale. Zawsze powinny być one grubsze, aniżeli przewidział to architekt.

Grubość słupów stanowi bowiem w tym przypadku nie tylko o zdolnościach przenoszenia przez nie ciężaru, ale także o względach estetycznych. Zbyt cienkie słupy ganku przeważnie nie prezentują się dobrze i psują jego urokliwy charakter. Bale, które stają się kolumnami ganku wyglądają jeszcze lepiej, kiedy zakończone są głowicami, tj. rozszerzają się na dole oraz na górze. Tego rodzaju ganki w istocie są pełne uroku, ale niestety wymagają też corocznej konserwacji.

Pasują bardziej do domów wzniesionych w tradycyjnej technologii budowlanej. Słupy takich ganków wylewa się z betonu w tzw. tubach szalunkowych, muruje z cegły lub wykonuje z kamienia naturalnego. Do oparcia takich slupów należy zrobić stopy fundamentowe poniżej poziomu przemarzania gruntu. Poziom ten zależy od strefy klimatycznej i wynosi od 0,80 do 1,4 m. Ze stóp wyprowadza się zbrojenie, które następnie łączy się ze zbrojeniem słupów.

Stopy często łączy się z ławą fundamentową, na której ma zostać oparta konstrukcja ganku. Konstrukcja zadaszenia murowanego ganku przeważnie jest drewniana i opiera się na słupach oraz belkach osadzonych w ścianie. Front ganku przybiera kształt trójkątnego szczytu wspartego na kolumnach. Jest to dla domu prawdziwa ozdoba, ale tylko wówczas, kiedy zachowa się odpowiednie proporcje i umiejętnie ukształtuje wygląd zewnętrzny ganku.

Ganek nie musi wcale posiadać spadzistego daszku. Równie dobrze można zaplanować nad nim taras, który będzie dostępny z pomieszczeń usytuowanych na piętrze domu. Wtedy konieczne jest wykonanie przekrycia ganku z płyty stropowej. Opiera się ją na ścianie frontowej budynku i na słupach lub ścianach bocznych ganku. Konstrukcją może być płyta żelbetowa, albo stropgęstożebrowy. Aby wyeliminować mostek termiczny, powstały przy połączeniu stropu nad gankiem – ze stropem nad parterem domu – można oprzeć strop nad gankiem na dodatkowo dostawionych slupach, oddzielonych od ściany budynku warstwą izolacji cieplnej.

Aby stworzony nad gankiem taras był funkcjonalny i można było korzystać z niego z zadowoleniem – konieczna jest także staranna izolacja przeciwwilgociowa. Można ją wykonać z wodoszczelnej zaprawy w postaci płynnej folii lub zwykłej folii, przykrytej np. warstwą jastrychu. Nie można także zapomnieć o ukształtowaniu tarasu z niewielkim spadkiem. Spadek ten przyczyni się bowiem w przyszłości do szybkiego spływania z nawierzchni tarasu wody opadowej.

Wyżka to pomieszczenie mieszkalne lub użytkowe, usytuowane ponad gankiem. Przy planowaniu takiej konstrukcji konieczne jest także zaplanowanie odpowiedniej izolacji cieplnej. Wykonuje się ją od spodu, czyli od strony ganku. Wówczas nie powstają mostki termiczne, a ciepło może uciekać jedynie w miejscach oparcia stropu na słupach. Jednak mała powierzchnia tego podparcia nie jest w stanie spowodować znaczących ubytków.

W wyżkach wybudowanych we właściwej technologii, usytuowanych na gankach o sporych rozmiarach – mogą powstawać pomieszczenia mieszkalne, np. sypialnie, lub pokoje dla dzieci. Częściej jednak są to przydomowe oranżerie lub składziki, służące, jako pomieszczenia gospodarcze. Dla wyglądu całej bryły domu nie bez znaczenia pozostaje odpowiednie przeszklenie lub wykończenie w inny sposób fasady wyżki.

... powinien on posiadać fundament. Jako podkład podłogowy stosuje się najczęściej płytę żelbetową, którą łączy się ze schodami zewnętrznymi. Kiedy ganek jest lekką konstrukcją przykrytą daszkiem – jego fundament powinno się oddzielić od ściany domu dylatacją. Jeśli z kolei ganek jest solidny i posiada pomieszczenie na piętrze – fundament powinien być częścią składową fundamentów domu. Na posadzki ganków otwartych należy używać materiałów mrozoodpornych i odpowiednio trwałych. Może to być gres, klinkier lub kamień, ale zawsze układany za pomocą elastycznej zaprawy klejącej. Ciekawie prezentuje się także kostka brukowa, którą zastosowano do wy łożenia alejki prowadzącej do domu lub np. olejowany bruk drewniany, czy tradycyjne deski podłogowe, poddane uprzednio impregnacji.