Popularność budownictwa prefabrykowanego rośnie z roku na rok. Przybywa inwestorów gotowych wydać więcej w zamian za skrócenie czasu budowy. To ludzie, którzy nie mają możliwości, by osobiście ustalać harmonogramy, czuwać nad przebiegiem wszystkich prac, koordynować zaopatrzenie.
Wolą wybrać projekt i umówić termin montażu. Na ich zlecenie jedna firma zajmie się wszystkim - począwszy od formalności, a skończywszy na pracach wykończeniowych i montażu wyposażenia. Kilka podpisów na umowie oraz przelew to cały ich wkład w powstawanie domu.
Jak wyglądają domy szkieletoweZ daleka wyglądają jak typowe budynki murowane. Ich ściany są jednak zbudowane zupełnie inaczej. Konstrukcję tworzy drewniany szkielet, zmontowany z pionowych słupów i poprzecznych belek – podwalinowych oraz oczepowych. Używa się tu głównie drewna sosnowego, suszonego komorowo i czterostronnie struganego. Elementy mają też sfazowane krawędzie. Tak przygotowana tarcica odznacza się większą wytrzymałością na korozję biologiczną, a i również na działanie ognia. Nie wymaga także impregnacji. Między drewnianymi elementami umieszczony jest materiał termoizolacyjny, najczęściej wełna mineralna. Ściany są z obu stron zabezpieczane folią - od zewnątrz wiatroizolacyjną, a od wewnątrz – paroizolacyjną. Folia wiatroizolacyjna zabezpiecza przed nawiewaniem do ścian zimnego powietrza oraz chroni materiał termoizolacyjny przed ewentualnym zawilgoceniem, paroizolacyjna zapobiega ewentualnemu skraplaniu się pary w warstwie ocieplenia, co w rezultacie doprowadziłoby do zmniejszenia jego właściwości termoizolacyjnych. Konstrukcję usztywnia okładzina z płyt drewnopochodnych lub cementowych.
Ściany od strony wnętrza wykończone są przeważnie płytami gipsowo-kartonowymi. Budowa ścian wewnętrznych jest podobna, z tym że warstwa ocieplenia jest cieńsza i nie osłania jej żadna folia. Obłożone są zaś jedną lub dwoma warstwami płyt gipsowo-kartonowych. Materiał ociepleniowy w ścianach działowych zamontowany jest po to, by ograniczał przepływ dźwięków między pomieszczeniami. Konstrukcję stropów tworzą belki drewniane lub belki dwuteowe – drewniano-płytowe. Elementy stropowe są także wypełnione materiałem termoizloacyjnym, który pełni tutaj, podobnie jak w ścianach działowych, funkcję izolacji akustycznej. Belki są najczęściej obite obustronnie płytami drewnopochodnymi.
Dach, okna, drzwi, schody oraz wszystkie pozostałe elementy są takie same jak w każdym innym domu. Tym, co upodabnia domy szkieletowe do murowanych jest głównie elewacja. Mogą być one nie tylko wykańczane deskami, ale też tynkowane lub obmurowane klinkierem.
Co w fabryce, co na budowiePod dachami zakładu produkcyjnego powstaje większość elementów domu – ściany zewnętrzne i wewnętrzne (często już z zamontowanymi oknami), elementy stropów, elementy więźby dachowej, schody. Na miejscu budowy pracownicy firmy montują części w całość i przystępują do prac wykończeniowych – krycia dachu, ocieplania poddasza, wykańczania ścian od wewnątrz i od zewnątrz (czasem też docieplania ścian od zewnątrz). Kończą rozprowadzanie instalacji. Układają posadzki i montują drzwi. Jeśli klient tak sobie zażyczył, mogą również odmalować wnętrza i zainstalować urządzenia sanitarne oraz grzewcze.
Nie wolno oczywiście zapomnieć o fundamentach. Może je wykonać inna firma zatrudniona przez inwestora lub producent domu. Firmy preferują pod swoje domy fundamenty płytowe, ale możliwe są też zwykłe, nawet z podpiwniczeniem.
Standardy na każdą kieszeńFirmy sprzedające prefabrykowane domy szkieletowe kierują je do różnych grup klientów. Mają więc w ofercie kilka standardów wykończenia, różniące się cenami:
- najtańszy – doprowadzenie budowy do stanu surowego zamkniętego, kiedy dom zostaje zmontowany i wstępnie wykończony. Ma okna, drzwi, pokrycie dachu. W ścianach są także przeprowadzone przewody instalacyjne. Wykonane są schody oraz kominy. Trzeba zrobić przyłącza instalacyjne i zamontować grzejniki, piece i inne niezbędne elementy wyposażenia;
- średnio drogi – gdy budynek jest przygotowany do finalnych prac wykończeniowych – malowania, podłączania urządzeń sanitarnych, grzewczych oraz innych elementów wyposażenia;
- drogi – gdy dom jest zbudowany pod klucz. Pozostaje wyłącznie meblowanie.
Ile trwa budowa?
Etap pierwszy – projekt. Możemy kupić gotowy, nawet w firmie oferującej prefabrykaty i wówczas zajmie to kilka godzin. Jeśli zamówimy projekt indywidualny, czas na jego przygotowanie będzie dłuższy. Czasem nawet do kilku miesięcy. Jeśli kupimy projekt gotowy z jakiegoś katalogu, wielce prawdopodobne, że firma będzie musiała dokonać jego adaptacji do potrzeb swojej technologii. To potrwa do kilku tygodni.
Etap drugi - formalności. Zarezerwujmy na to ponad miesiąc. Zwłaszcza jeśli do standardowych procedur zwieńczonych uzyskaniem pozwolenia na budowę dojdzie jeszcze załatwianie kredytu. Wiele firm sprzedających prefabrykowane domy pomaga uzyskać kredyt i pozwolenie, ale nie liczmy, że potrwa to znacznie krócej.
Etap trzeci – przygotowanie elementów w fabryce. Trwa zazwyczaj od tygodnia do trzech tygodni. To zależy głównie od tego, jak wiele zleceń ma aktualnie firma. W czasie, gdy montowane są ściany i stropy naszego domu, my możemy zatrudnić ekipę murarsko-betoniarską, która przygotuje fundamenty. Można to zlecić również dostawcy domu.
Etap czwarty – montaż. To trwa najkrócej. Zgrana ekipa, jeśli nie zajdą jakieś nieprzewidziane okoliczności, poradzi sobie z tym w dwa-trzy dni. Tyle potrzeba, aby zmontować ściany, zbudować konstrukcje dachu, ułożyć pokrycie.
Etap piąty – prace wykończeniowe i instalacyjne. Trudno ustalić ile potrwają. Firmy sprzedające domy szkieletowe zapewniają, że zajmie to co najwyżej miesiąc. Gdy zechcemy ten etap zlecić innym wykonawcom, prace mogą przebiegać tyle samo czasu lub więcej.
Etap szósty – montaż wyposażenia. Inwestorzy indywidualni rzadko decydują się na domy wykończone pod klucz, więc ten etap powierzają firmom zewnętrznym lub robią to we własnym zakresie. Na ten etap trzeba przeznaczyć około dwa tygodnie.
Szkieletowy, ale ciepłyDomy o konstrukcji szkieletowej w większości składają się właściwie z ocieplenia. Ich izolacyjność termiczna nie może więc być mała. Osiągają współczynnik przewodzenia ciepła U między 0,3 a 0,2 W/(m²·K). Ocieplając takie domy od zewnątrz można osiągnąć współczynnik U równy nawet 0,13 W/(m²·K). Są nawet podejmowane próby budowy szkieletowych domów pasywnych.
Zalety i wady prefabrykowanych domów szkieletowych
Zalety:- powstają w krótkim czasie;
- znaczna ich część montowana jest w halach produkcyjnych, bez narażenia na zawilgocenie;
- proces produkcji poddany jest fachowemu nadzorowi technologicznemu;
- jakość domu jest potwierdzona gwarancją, obowiązującą niekiedy do 30 lat;
- budowa odbywa się sprawnie, a teren budowy nie przypomina śmietniska;
- nie trzeba samemu kontrolować prac i borykać się z niesolidnymi wykonawcami.
Wady: - domy prefabrykowane są droższe od tych wznoszonych tradycyjnymi metodami;
- etapów budowy i związanych z nimi kosztów nie da się rozłożyć na raty;
- konieczne będzie uzyskanie kredytu na całą budowę, chyba że dysponujemy całą kwotą.