Głębokość posadowienia fundamentów przyjmuje się zgodnie z projektem.Zależy ona od:
- rodzaju gruntu;
- poziomu wód gruntowych;
- głębokości strefy przemarzania gruntów, która wynosi zazwyczaj od 0,8 do 1,4 m - wielkość ta jest określana wg normy PN–81/B–03020 Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli;
- głębokości posadowienia sąsiednich budowli.
Po usunięciu humusu geodeta dokonuje wytyczenia budynku na działce. W przypadku niewielkich obiektów fundamenty wyznacza się przy pomocy tzw. ław drutowych, które umieszcza się w odległości ok. 0,5 m od krawędzi wykopu. Zaleca się pozostawienie ławy drutowej do momentu rozpoczęcia układania pierwszej warstwy bloczków, co ułatwia prace murarzom. Istotne jest przy tym prawidłowe wytyczenie budynku w stosunku do stron świata i wyeliminowanie możliwości jego odwrócenia o 180º. Następnie przystępuje się do wykonania ław fundamentowych z betonu, najczęściej klasy C20/25. W budynkach niepodpiwniczonych, bezpośrednio na ławach fundamentowych wykonuje się ściany fundamentowe betonowe, monolityczne lub z bloczków betonowych o wymiarach 38 x 24 x 24 cm. Są one na ogół obustronnie obsypane gruntem i z tego względu nie powinny być wykonywane z bloczków H+H.
Natomiast w budynkach podpiwniczonych, ściany piwnic mogą być wykonywane z bloczków z betonu komórkowego H+H pod warunkiem wypełniania spoin pionowych zaprawą oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń, które zabezpieczają ścianę przed działaniem wody gruntowej. Zaleca się stosowanie na ściany piwnic bloczków PP4/0,6 lub PP6/0,7 z gładkimi powierzchniami czołowymi, co ułatwia prawidłowe wypełnianie spoin pionowych.
1. beton komórkowy H+H;
2. ława fundamentowa;
3. chudy beton;
4. izolacja przeciwwilgociowa pionowa;
5. izolacja przeciwwilgociowa pozioma;
6. wylewka betonowa;
7. izolacja termiczna z wełny mineralnej lub styropianu;
8. izolacja przeciwwilgociowa;
9. wylewka betonowa;
10. tynk wewnętrzny;
11. osłona izolacji pionowej
W szczególnych przypadkach wykonywania ścian o dużej wysokości lub dużej głębokości zasypania, gdy ich nośność na obciążenia poziome jest niewystarczająca, stosuje się wzmocnienia w postaci poziomych belek (wieniec) wykonywanych w kształtkach U, dla których podporami są ściany prostopadłe do wzmacnianej. Ściany można wzmacniać również słupami, które korzystnie jest wykonywać w odpowiednio wyciętych bloczkach, co zapewnia zespolenie ściany ze słupem. Podporami dla słupów wzmacniających są fundamenty lub ściany fundamentowe oraz strop piwnic.
Zabezpieczenia ochronne fundamentów i ścian piwnic należy wykonywać jako:
- izolacje typu lekkiego lub średniego (przeciwwilgociowe) stosowane w przypadku posadowienia budynków powyżej zwierciadła wody gruntowej,
- izolacje typu ciężkiego (przeciwwodne) stosowane w przypadku występowania ciśnienia hydrostatycznego.
1. beton komórkowy H+H;
2. płyta fundamentowa;
3. chudy beton;
4. izolacja przeciwwilgociowa pionowa;
5. izolacja przeciwwilgociowa pozioma;
6. izolacja termiczna z wełny mineralnej lub styropianu;
7. izolacja przeciwwilgociowa;
8. wylewka betonowa;
10. tynk wewnętrzny;
11. osłona izolacji pionowej
1. beton komórkowy H+H;
2. strop z wieńcem;
3. tynk cokołowy;
4. pozioma izolacja przeciwwodna;
5. pionowa izolacja przeciwwodna;
6. płytka PP B;
7. docieplenie wieńca min. 4 cm;
8. tynk zewnętrzny;
10. tynk wewnętrzny;
11. styrodur
W budownictwie jednorodzinnym oraz w niskiej zabudowie wielorodzinnej z reguły stosowane jest zabezpieczenie fundamentów i piwnic izolacją typu lekkiego. W izolacjach tych płaszczyzny pionowe pokrywane są emulsjami, masami dyspersyjnymi asfaltowymi, bitumicznymi lub foliami PVC. Podłoże pod izolację musi być zagruntowane roztworem asfaltowym lub emulsją asfaltową. Grubość powłoki asfaltowej, nanoszonej przynajmniej w dwóch warstwach, nie powinna być mniejsza niż 3 mm. Powłoki te zaleca się chronić przed uszkodzeniami np. warstwą styropianu grubości min. 20 mm lub folią kubełkową. Izolację poziomą w takich obiektach układa się w dwóch poziomach, tj. na ławach fundamentowych oraz pod stropem nad piwnicą. Jeżeli strop kondygnacji piwnicznej znajduje się poniżej terenu, należy zastosować dodatkową izolację poziomą na wysokości około 0,3 m powyżej terenu. Izolację poziomą muru należy wykonywać w sposób uniemożliwiający powstanie warstwy poślizgowej w płaszczyźnie izolowanej, co jest szczególnie ważne w obiektach o małych obciążeniach pionowych (np. budynki parterowe, zwłaszcza bez tradycyjnego stropu).
Można również stosować izolacje z papy, przy czym nie należy układać na sucho dwóch warstw papy. W celu prawidłowego połączenia izolacji poziomej z izolacją pionową oraz stworzenia możliwości szybkiego odprowadzenia wody ściekającej po izolacji pionowej, ławy fundamentowe powinny być wykonane ze skosem.
W gruntach o słabej przepuszczalności wody (piaski gliniaste, grunty spoiste itp.) dodatkowo zaleca się wykonać odwodnienie gruntu przylegającego do ścian piwnic. Odwodnienie to wykonuje się przez zastąpienie gruntu rodzimego żwirem lub podobnym materiałem łatwo przepuszczalnym z odprowadzeniem wody za pomocą drenażu.
Do zasypania ścian piwnic budynków można przystąpić – o ile projekt budowlany nie przewiduje inaczej – nie wcześniej niż po wykonaniu stropu nad piwnicami, a w przypadku gdy poziom terenu znajduje się powyżej połowy wysokości ścian piwnic – po wykonaniu stanu surowego budynku parterowego lub stropu nad parterem w budynkach wyższych.
